„Kompleksowe zagospodarowanie tarasów oraz odbudowa skrzydła północnego Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie” – to zadanie, w ramach którego zmodernizowane zostaną wszystkie zamkowe tarasy (południowy, wschodni i północny) oraz skarpa północna i zlokalizowane pod nią tunele. Odbudowane ma być także skrzydło północne, w którym w 2017 r. doszło do katastrofy budowlanej (w wytworzoną w gruncie pustkę osunął się filar jednej z sal, od tamtej pory skrzydło nie jest użytkowane).

Na prace w zakresie tarasów wykonawcy wyznaczony został termin 18 miesięcy, zaś na pozostałe prace – 30 miesięcy.

Uroczyste podpisanie umowy odbyło się w czwartek (25 sierpnia 2022) o godz. 10:00. Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie reprezentowała dyrektor Barbara Igielska, a Mostostal Warszawa – wiceprezes zarządu Jorge Calabuig Ferre. W uroczystości uczestniczyli także Olgierd Geblewicz, marszałek województwa zachodniopomorskiego oraz Anna Bańkowska, członkini zarządu województwa zachodniopomorskiego.

Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie jest samorządową instytucją kultury, dla której organizatorem jest województwo zachodniopomorskie.

Barbara Igielska, dyrektor Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie:

Cieszę się, że możemy rozpocząć tak długo oczekiwaną inwestycję. Zagospodarowanie zamkowych tarasów planowaliśmy już dawno. Jednak zależało nam, by tę inwestycję bardzo dobrze przygotować. I – jak dziś już wiadomo – warto było dążyć do gruntownego przebadania skarpy północnej oraz wzgórza zamkowego. Dzięki temu dzisiaj znamy zarówno stan skarpy północnej, jak i wschodniej, a przede wszystkim mamy odkryte tunele i przebadaną ich sieć. To niezwykle ważne, ponieważ gdyby dopiero na etapie wykonania doszło do tego historycznego odkrycia tuneli, inwestycja byłaby zagrożona, a jej koszt znacznie większy. Wiedza, jaką obecnie dysponujemy dzięki badaniom i ekspertyzom, pozwoli sprawnie przeprowadzić prace. Jestem przekonana, że po zakończeniu tej inwestycji mieszkańcy regionu i turyści będą mogli cieszyć się estetyczną, a przede wszystkim bezpieczną przestrzenią zabytku i jego otoczenia. 

Olgierd Geblewicz, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego:

Na ten dzień czekałem szczególnie długo. Od wielu lat zastanawialiśmy się, w jaki sposób sfinansować zabezpieczenie skarpy i tarasów zamkowych. Przedsięwzięcie leżało na sercu nie tylko Zarządowi Województwa i dyrekcji Zamku, ale i mieszkańcom Szczecina, którzy oczekiwali, że ten jeden z najważniejszych zabytków w ich mieście doczeka się większej renowacji. Przygotowania do inwestycji zostały gwałtownie przerwane w dniu 11 maja 2017 roku, kiedy to wydarzyła się pamiętna katastrofa budowalna. Jej skala zaskoczyła wszystkich, na całe szczęście dzięki odpowiedzialnym decyzjom pani dyrektor Barbary Igielskiej nic nikomu się nie stało. Wcześniejsze zabezpieczenie miejsc, gdzie pojawiały się rysy, uchroniło zdrowie i życie pracowników i zwiedzających. Bezpieczne były także cenne eksponaty, które wcześniej znajdowały się w miejscu objętym katastrofą. Stanęliśmy przed nowym wyzwaniem – usunięcia skutków katastrofy i znalezienia jej przyczyn, dopiero potem można było powrócić do planów zabezpieczenia i modernizacji skarpy zamkowej. Najważniejsze było takie przygotowanie inwestycji, by niczego nie robić na skróty. Priorytetem była dbałość o bezpieczeństwo ludzi. Poznanie przyczyn katastrofy okazało się długotrwałym procesem, bo – jak się okazało – przyczyny te były ukryte głęboko pod ziemią i nawarstwiały się przez długi czas. Dopiero w ubiegłym roku udało się dotrzeć do zasypanych tuneli i miejsc, gdzie doszło do osunięć. Po niezbędnym zabezpieczeniu terenu możliwe stało się rozpoczęcie inwestycji, która jest przedmiotem dzisiejszej uroczystości. Przede wszystkim zdecydowaliśmy się nie dzielić odbudowy skrzydła zamkowego od zabezpieczenia i renowacji skarp i tarasów. Dlatego umowa opiewa dziś na przeszło 85 mln zł. To przedsięwzięcia trudne, ale liczę na to, że jeden wykonawca poradzi sobie z tym lepiej, szybciej i bezpieczniej. Tym bardziej, że wykonawcą jest renomowana firma. Liczę na to, że uda się przeprowadzić tę inwestycję bez opóźnień i dodatkowych roszczeń. 5 lat trwały badania różnych instytucji, które odpowiedziały finalnie na pytanie, dlatego osunęła się kolumna i doszło do zawalenia stropów. Przez ten czas żyliśmy pod wielką presją opinii publicznej i staraliśmy się studzić emocje, tłumacząc, że w tej sytuacji najważniejsze musi być bezpieczeństwo, a nie tempo.

Anna Bańkowska, Członkini Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego:

Niecierpliwość wielu osób rzeczywiście dały się nam we znaki przez te ostatnie 5 lat. Tłumaczyliśmy, że zdrowie i życie ludzi jest najważniejsze. Tym bardziej się cieszę, że za 30 miesięcy będziemy mogli – żywię taką głęboką nadzieję – pogratulować Mostostalowi, który dzisiaj stoi przed nie lada wyzwaniem. Dziękuję że podjęliście się tego wyzwania.

 Jorge Calabuig Ferre, wiceprezes zarządu Mostostalu Warszawa:

To rzeczywiście bardzo skomplikowana inwestycja i duże wyzwanie inżynieryjne ze względu na warunki geotechniczne oraz historyczny charakter obiektu. Niezbędna będzie ścisła współpraca z inwestorem i konserwatorem zabytków. Chciałem podkreślić, że zakończenie przetargu jest w dzisiejszych trudnych i nieprzewidywalnych czasach dużym osiągnięciem, którego gratuluję Panu Marszałkowi i całemu Zespołowi, który jest w to zaangażowany. Przewidujemy, że prace projektowe potrwają pół roku, a później rozpocznie się praca na placu budowy.

Inwestycja ma ogromne znaczenie nie tylko dla estetyki otoczenia Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, ale przede wszystkim dla bezpieczeństwa zabytku.

Wykonawca ma ją realizować w formule „zaprojektuj i wybuduj”. Oznacza to, że musi przygotować niezbędną dokumentację projektową, uzyskać wszelkie wymagane zgody i opinie, a następnie wykonać roboty budowlane.

Całość prac kosztować ma blisko 85 mln zł (84 998 293 zł). Z tego 30 mln zł 970 tys. zł na modernizację tarasów dofinansowane zostanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego. Pozostała kwota pochodzi  z budżetu województwa zachodniopomorskiego.

Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie: renesansowy szczeciński zamek jest jednym z najważniejszych zabytków Pomorza Zachodniego. W przeszłości był główną siedzibą Gryfitów – dynastii książęcej panującej w Księstwie Pomorskim od XII w. do 1637 roku. Następnie przez wieki pozostał siedzibą urzędów i instytucji odpowiedzialnych za zarząd nad Pomorzem – najpierw szwedzkich, później pruskich i niemieckich, a po roku 1945 – polskich.

Obecnie szczeciński zamek jest instytucją kultury pod nazwą Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie oraz siedzibą Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego i Zarządu Województwa, a także Opery na Zamku.

Instytucja kultury Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie propaguje dziedzictwo Gryfitów i organizuje wydarzenia kulturalne o różnej tematyce. Prowadzi własne galerie wystawowe, Kino Zamek, Teatr Piwnica przy Krypcie oraz Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej. Organizuje m.in. wystawy, koncerty, widowiska historyczne, spotkania i zajęcia edukacyjne, warsztaty, wykłady i konferencje naukowe, realizuje transgraniczne wydarzenia kulturalne, promuje kulturę i sztukę Pomorza Zachodniego w innych krajach, a także wydaje publikacje dotyczące historii zabytku i regionu.