Ponad 70% gmin z sołectwami w Polsce tworzy fundusze sołeckie, ale Gmina Dobra znajduje się wśród niespełna 30% gmin z sołectwami, które od lat odmawiają utworzenia funduszu sołeckiego.
Dlatego też radni niezależni z Rady Gminy Dobra (kluby: Razem dla Gminy Dobra, Inicjatywa dla Gminy Dobra i Lokalni) apelują do mieszkańców Gminy Dobra, aby przekonywali swoich radnych do stworzenia w Gminie Dobra funduszu sołeckiego. Na najbliższej sesji (tj. 25.03.2021) radni Rady Gminy Dobra podejmą decyzję czy w roku 2022 mieszkańcy będą mogli korzystać w funduszu sołeckiego. O ile radni niezależni są przekonani o konieczności wyodrębnienia funduszu sołeckiego to nie mają wymaganej większości w Radzie Gminy Dobra, aby przegłosować wyodrębnienie tego funduszu (radni niezależni mają 10 mandatów, a radni z KWW Teresy Dery 11 mandatów).
Stworzenie Funduszu Sołeckiego w Gminie Dobra popierają Sołtys oraz Rady Sołeckie z Mierzyna i Bezrzecza, gdzie zamieszkuje ponad połowa mieszkańców naszej gminy (Bezrzecze aktualnie nie ma sołtysa bo dotychczasowy sołtys złożył rezygnację z urzędu w ramach sprzeciwu wobec polityki władz Gminy Dobra). Przeciwko funduszowi sołeckiemu opowiedziało się 7 sołtysów mniejszych miejscowości z tej gminy. Uchwalenie funduszu sołeckiego nie obliguje wszystkich sołectw do korzystania z niego, ale daje możliwość tym sołectwom, które czują potrzebę poprawy warunków życie mieszkańców danego sołectwa dlatego też po ewentualnym wyodrębnieniu z budżetu gminy funduszu sołeckiego sołtysi sołectw, które są przeciwko funduszowi sołeckiemu nie będą mieli przymusu korzystania z niego, a jedynie taką możliwość.
Dzięki funduszowi sołeckiemu mieszkańcy poszczególnych miejscowości mają realny wpływ na rozwój miejscowości w których mieszkają. Pieniądze z funduszu można wydać na zadania, które – w myśl Ustawy – spełniają trzy warunki formalne:
• służą poprawie warunków życia mieszkańców,
• są zadaniami własnymi gminy,
• są zgodne ze strategią rozwoju gminy.
Decyzję o tym, na co zostanie przeznaczony fundusz sołecki, podejmują dorośli mieszkańcy sołectwa w trakcie zebrania wiejskiego. Decyzję mieszkańców, ujętą w formie wniosku wraz z uchwałą zebrania wiejskiego, protokołem i listą obecności z zebrania, sołtys przekazuje wójtowi.
Dodatkowo gmina, która zdecyduje się na wyodrębnienie w swoim budżecie funduszu sołeckiego i wyda pieniądze na przedsięwzięcia określone we wnioskach sołectw, co roku może ubiegać się o zwrot części poniesionych wydatków. Zgodnie z Ustawą otrzymuje od Skarbu Państwa zwrot 10, 20 lub 30 % wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego. Dlatego też fundusz sołecki daje realną możliwość pozyskania dodatkowych środków do budżetu gminy.
Wyodrębnienie funduszu sołeckiego daje także dodatkowe punkty w konkursie Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego „Granty sołeckie 2021”.
W innych gminach realizacje zadań z funduszu sołeckiego dotyczą m.in.:
– infrastruktury sołeckiej, m.in. budowy bądź remontu chodników, dróg dojazdowych, parkingów, placów targowych, wiat przystankowych,
– poprawy bezpieczeństwa drogowego, m.in. remont bądź budowa pobocza, poprawa oświetlenia drogowego, ustawienie znaków drogowych, budowa progów zwalniających,
– utrzymania czystości i porządku na terenie sołectwa przez np. ustawienie koszy na śmieci, działania edukacyjne związane z segregacją odpadów, odśnieżanie w sezonie zimowym,
– ochrony środowiska i utrzymania zieleni, m.in. rekultywacja terenu – zalesienie, nasadzenie zieleni w miejscach rekreacji,
– poprawy bezpieczeństwa przeciwpowodziowego i przeciwpożarowego przez np. prace utrzymaniowe rowów melioracyjnych, utrzymanie wałów przeciwpowodziowych, doposażenie OSP,
– kultury, m.in. budowa lub remont pomnika/miejsca pamięci, promocja kultywowanej, unikalnej tradycji, zakup książek do świetlicy wiejskiej.
Dodatkowo sołectwa mogą realizować przedsięwzięcia w porozumieniu z innymi sołectwami danej gminy. W przypadku wspólnych przedsięwzięć sołeckich nie ma ograniczeń w zakresie przedmiotu takiego przedsięwzięcia – a często wręcz wspólna realizacja okazuje się być efektywniejsza, jak np. przy okazji budowy ścieżki rowerowej łączącej dwa sąsiadujące sołectwa. Należy jednak pamiętać, że wspólne przedsięwzięcie dwóch lub więcej sołectw musi służyć poprawie jakości życia mieszkańców wszystkich sołectw realizujących przedsięwzięcie.
W kontekście obecnej sytuacji epidemicznej związanej z epidemią COVID-19, we wnioskach sołectw mogą pojawić się przedsięwzięcia mające na celu przeciwdziałanie epidemii bądź usuwanie jej skutków.
