AfryKamera to największe wydarzenie kulturalne w Europie Środkowo-Wschodniej poświęcone Afryce.

Kino afrykańskie jest tak samo niejednolite jak cały kontynent. To ponad 50 krajów i kilka tysięcy języków, bogactwo historii i różne dzieje. Sami jako AfryKamera cały czas odkrywamy Afrykę i coraz bardziej doceniamy jej różnorodność oraz bogactwo – mówi Przemysław Stępień, dyrektor festiwalu.

Do Kina Zamek trafią wybrane filmy 16. edycji festiwalu, które zabiorą widzów w podróż po całym kontynencie.

O północnej części Afryki opowiada rozgrywający się w Tunezji „Syn” Mehdiego M. Barsaoui, którego postawieni w dramatycznej sytuacji bohaterowie mierzą się z surowym, lokalnym prawem. W głąb kontynentu przenosi widzów „Lingui” Mahamat-Saleh Haroun – prezentowana w Cannes opowieść o kobiecej solidarności i determinacji oraz walce o godność w brutalnej, patriarchalnej rzeczywistości.

Środkowoafrykański film „Makongo. Gąsienice” Elvisa Sabina Ngaïbinoto to znakomicie sfilmowany portret ukrytej wśród przyrody społeczności. Jej członkowie mają jedno marzenie: wysłać dzieci ze swego plemienia do prawdziwej szkoły. Jest to jednak trudne, zwłaszcza, że ich jedynym środkiem płatniczym są gąsienice (makongo), będące lokalnym przysmakiem.

Na południowym krańcu Afryki osadzona jest akcja obsypanego nagrodami filmu „Moffie” Olivera Hermanusa, opowiadającego o operacji militarnej z lat. 80. Bierze w niej udział młody Nicholas, który w trakcie służby zaczyna odkrywać tożsamość seksualną, tak sprzeczną z obowiązującymi normami.

To tylko część z propozycji filmowych przygotowanych przez organizatorów wydarzenia. Bilety na seanse kosztują 14 i 12 zł (ulgowe). Są dostępne na stronie https:/bilety.zamek.szczecin.pl oraz w kasach Zamku (w wejściu A, I piętro oraz w Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej – wejście I z Dziedzińca Menniczego).

PROGRAM:

LIYANA

3 czerwca (piątek), godz. 17:30

USA / Lesoto 2017 (77 min)

Reżyseria: Amanda Kopp, Aaron Kopp

Wszyscy znamy te bajki dla dzieci, których bohaterowie wyruszają w pełną przygód podróż, by poznawać świat. Historia Liyany jest inna, bo pisana przez dzieci z domu dziecka w Suazi i utkana ze zdarzeń, których doświadczyli mali autorzy. Czasem są to trudne przeżycia, czasem doświadczenia, które dodają otuchy i to wszystko staje się udziałem stworzonej przez dzieci filmowej bohaterki. Mali autorzy, poprzez budowanie opowieści Liyany, radzą sobie ze swoimi osobistymi doświadczeniami. „To Wasza historia. To Wy decydujecie, co zdarzy się dalej” – słyszą od prowadzącej zajęcia pisarki Gciny Mhlophe. Jakie zakończenie wymyślą dla Liyany?

MOFFIE

3 czerwca (piątek), godz. 19:30

RPA 2019 (103 min)

Reżyseria Oliver Hermanus

W 1981 r. RPA rozpoczęła operację militarną na granicy z Angolą, aby bronić się przed rozprzestrzenianiem komunizmu oraz zachować panującą politykę apartheidu. Wszyscy biali chłopcy po ukończeniu 16. roku życia zostali wysłani na dwuletnią służbę wojskową, która miała nauczyć ich nienawiści do komunizmu, gejów i Afrykanów. Wśród nich znalazł się Nicholas, który w trakcie służby zaczyna odkrywać swoją tożsamość seksualną, tak sprzeczną z obowiązującymi normami. Nieśpieszny i subtelny w pewnych momentach film Olivera Hermanusa pokazuje dramat konfliktu zbrojnego, represje na gejach w czasach apartheidu, ale i próbę zachowania własnego ja nawet w najgorszych warunkach.

MAKONGO: GĄSIENICE

Makongo

4 czerwca (sobota), godz. 17:30

Republika Środkowej Afryki / Argentyna / Włochy 2020 (72 min)

Reżyseria Elvis Sabin Ngaïbino

André i Albert to przedstawiciele plemienia Pigmejów Aka, żyjącego na skraju lasu w Republice Środkowoafrykańskiej. Dzięki nim poznajemy społeczność, która żyje w zgodzie z naturą i tradycyjnymi wierzeniami, wszystko, co potrzebne do życia, pozyskuje z lasu. Jako jedyni w wiosce zdobyli wykształcenie i sami starają się nauczyć pisać i czytać dzieci ze swego plemienia, a także wysłać część z nich do prawdziwej szkoły. Jest to niezwykłe zadanie w sytuacji, gdy ich jedynym środkiem płatniczym są gąsienice (makongo), lokalny przysmak tego regionu, który mogą sprzedać w oddalonej o kilka dni jazdy ciężarówką stolicy kraju.

SYN

A Son

4 czerwca (sobota), godz. 19:30

Tunezja 2019 (96 min)

Reżyseria Medhi M. Barsaoui

Tunezja, 2011 rok. Meriem i Fares to nowoczesne, szczęśliwe małżeństwo, które spędza wakacje z 11-letnim synem Azizem w rodzinnych stronach. Podczas jazdy autem ich syn zostaje postrzelony przez rebeliantów islamskich i w tragicznym stanie trafia do szpitala. Wraz z rozwojem akcji okazuje się, że Aziz musi przejść przeszczep wątroby, Fares nie jest jego biologicznym ojcem, a prawo tunezyjskie jest niezwykle restrykcyjne w obliczu dramatu rodziców, którzy znaleźli się w sytuacji takiej jak bohaterowie. Mehdi M. Barsaoui stworzył film, który może być porównywany z dziełami Asghara Farhadi’ego, stając się przy tym nowym, niezwykle ważnym głosem w świecie kina arabskiego.

NOFINOFY

5 czerwca (niedziela), godz. 17:30

Madagaskar / Francja 2019 (73 min)

Reżyseria Michael Andrianaly

W niespiesznym, niezwykle intymnym dokumencie Michaëla Andrianaly obserwujemy zmagania Romea walczącego o przetrwanie swojego zakładu fryzjerskiego w Toamasinie. Co rusz musi go przenosić i otwierać na nowo. Fryzjerstwo daje mu nie tylko źródło utrzymania, ale przede wszystkim jest jego pasją. Jak mówi, „dotykanie czyjejś głowy, to dla niego honor”. Pomimo wielu trudności, które spotykają go ze strony władzy i otaczającej go każdego dnia przestępczości, Romeo stara się zachować godność i przekazane mu przez ojca wartości, a przy tym usilnie dąży do spełnienia marzenia, jakim jest posiadanie własnego salonu fryzjerskiego.

ŚPIĄCY MURZYN

The Sleeping Negro

5 czerwca (niedziela), godz. 19:30

USA 2021 (73 min)

Reżyseria Skinner Myers

Młody czarnoskóry chłopak w obliczu kilku sytuacji o charakterze rasowym musi zmierzyć się ze swoją złością, wściekłością, alienacją i beznadzieją, aby znaleźć własne znaczenie bycia czarnym. Zarówno w sytuacji, gdy biały szef każe mu popełnić oszustwo, aby zwiększyć zysk korporacji, jak i gdy dochodzi do kłótni pomiędzy nim a jego dziewczyną, która obawia się, jak na czarnego narzeczonego zareagują rodzice. Walczy ze sobą również wtedy, gdy na zlecenie korporacji musi eksmitować z domu czarną starszą kobietę.

AFRYKA W RUCHU

Africa Moving

Blok filmów krótkometrażowych, 117 min

7 czerwca (wtorek), godz. 17:00

Começa a ficar tarde / Until late / Do późna, reż. Ivan Barros, Mozambik 2020, 14 min

Ivan Barros wraz z choreografem Idio Chichava kwestionują konsumpcjonizm i nieokiełznaną produkcję odpadów. Robią to za pomocą performensu w przestrzeni śmietniska w Malhampsene w Maputo.

Matata, reż. Petna Ndaliko Katondolo, Kongo, USA 2019, 37 min

Sesja zdjęciowa, w której bierze udział Matata, przybiera nieoczekiwany obrót, przechodząc w serię scen tanecznych inspirowanych snami czy wydarzeniami z historii Konga i nie tylko. Zarówno filmy, jak i fotografie zawsze stanowiły nie tylko piękny artefakt, ale także narzędzie w rękach kolonizatorów. W obliczu historii opresji ciało buntuje się, prowadząc Matatę w kierunku nowej przyszłości.

Mudança  / Upheaval / Mudança – Przewrót, reż. Welket Bungué, Portugalia, Niemcy, Gwinea Bissau 2020, 27 min

Mudança jest spotkaniem artysty Welketa Bungué i portugalskiej polityczki Joacine Katar Moreiry, którzy kwestionują istotę swoich zawodów, nieoczekiwanie zbliżając się do paradygmatu nadchodzącej rewolucji. Film wykorzystuje teksty poetyckie ojca reżysera, Paulo T. Bungué, oryginalne malowidła artysty Nú Barreto oraz muzyczny krajobraz skomponowany przez Mû Mbana.

Inabitáveis / The Uninhabitable Ones / Nieosadzeni, reż. Anderson Bardot, Brazylia 2020, 25 min

Debiut reżyserski Andersona Bardota pokazuje przygotowania brazylijskiej grupy tańca współczesnego do spektaklu, którego tematem jest homoseksualizm czarnych. Jednocześnie poznajemy historię nastoletniego Pedro, nieidentyfikującego się jako chłopiec, który marzy o tym, aby zostać tancerzem.

Zombies / Zombi, reż. Baloji, Belgia, Kongo 2018, 15 min

Razem z zombi podróżujemy przez zatłoczone ulice, salony fryzjerskie i futurystyczne kluby Kinszasy. Ich celem jest zdobycie popularności i błyszczenie w świetle reflektorów. Uzależnieni są od telefonów, lajków i pochwał w wirtualnej rzeczywistości. Towarzyszy im wciągająca, energetyczna muzyka z mocnym przekazem w wykonaniu Baloji.

UMRZESZ, MAJĄC 20 LAT

You Will Die At 20

7 czerwca (wtorek), godz. 19:30

Sudan / Francja / Egipt / Niemcy / Katar 2019 (103 min)

Reżyseria Amjad Abu Alala

Prowincja Al Jazira w Sudanie. Podczas błogosławieństwa swego nowo narodzonego syna Sakina słyszy złą wróżbę – Muzamil umrze w wieku 20 lat. Od tej pory życie chłopca naznaczone jest tą przepowiednią. Chłopiec nie marzy, nie planuje, nie potrafi cieszyć się życiem, a jedynie czeka na spełnienie wyroku. Upływ czasu odmierzają kolejne kreski rysowane przez matkę na ścianach domu. Jedyne chwile radości przynoszą mu przyjaciółka Naima i Suleiman, który zwiedził pół świata i dzięki któremu Muzamil ogląda swój pierwszy film. Czy chłopcu uda się wyrwać z kręgu śmierci? I co stanie się w dniu jego 20. urodzin?

LINGUI

8 czerwca (środa), godz. 17:30

Niemcy / Belgia 2021 (87 min)

Reżyseria Mahamat-Saleh Haroun

Amina ciężko pracuje i samotnie wychowuje nastoletnią córkę. Gdy dowiaduje się, że ta jest w ciąży, postanawia pomóc jej w dokonaniu aborcji, która w jej kraju jest nielegalna. „Lingui” to zaskakująco uniwersalna opowieść o kobiecej solidarności i determinacji. Mahamat-Saleh Haroun z wielką empatią rysuje portret bohaterek, które próbują walczyć o swoją godność i niezależność w brutalnej, patriarchalnej rzeczywistości, zawładniętej przez religię i anachroniczne tradycje, potrafiące uczynić z młodej matki społecznego wyrzutka. To nie tylko kameralny dramat i portret społecznych napięć w odległej części świata, lecz również poezja kina w czystej postaci – niezwykłe zdjęcia Mathieu Giombiniego są żywe i duszne, perfekcyjnie skomponowane, nasycone cudownymi barwami.

LALKA

Papicha

8 czerwca (środa), godz. 19:30

Francja, Algieria, Belgia, Katar 2019 (105 min)

Reżyseria Mounia Meddour

Algier, lata 90. Nadjma to studentka i początkująca projektantka mody, która w kraju, gdzie tak wiele rzeczy jest zakazanych, chce wprowadzić trochę koloru, radości i „normalności” do życia swoich rówieśniczek. Gdy jednak nasilają się ataki fanatyków religijnych, łamane są prawa kobiet, społeczeństwo coraz bardziej się radykalizuje i popełniane są kolejne morderstwa kobiet, które nie chcą podporządkować się tradycji, konserwatywnym regułom i zasadom islamu, młodym Algierkom coraz trudniej jest żyć. Zrobienie pokazu mody na uniwersytecie staje się dla Nadjmy i jej przyjaciółek symbolem walki z nierównościami, walki o godność i wolność.

Cezary 2020 – najlepszy film debiutancki i najbardziej obiecująca aktorka.

***

AFROSZORTY

Blok filmów krótkometrażowych, 130 min

9 czerwca (czwartek), godz. 17:00

Al-Sit, reż. Suzannah Mirghani, Sudan, Katar 2020, 20 min

W małej wiosce w Sudanie, gdzie wciąż zbiera się bawełnę własnymi rękoma, żyje się zgodnie z tradycjami przodków. Gdy rodzice Nafisy postanawiają wybrać męża swej córce, budzi to opór Al-Sit, najstarszej z rodu, która nie akceptuje Nadira, młodego biznesmena mieszkającego w Dubaju. Czy Nafisa zdoła przeciwstawić się rodzicom oraz babci i sama zadecyduje o swoim życiu, przyszłości i o tym, kogo chce poślubić?

The Dark One / Ciemna, reż. Hakim Zziwa, Uganda 2020, 16 min

Aktywistka i wokalistka Sandra Nankoma oraz inne czarnoskóre kobiety opowiadają o braku akceptacji i prześladowaniach, jakich doznawały z powodu koloru skóry. Opisują też dramaty wielu kobiet, które decydują się na rozjaśnianie karnacji. Nankoma poprzez swoją działalność stara się wspierać, dodawać siły i pewności czarnoskórym kobietom, ale też propagować ideę równości w mediach, w codzienności i w życiu publicznym.

Dorlis, reż. Enricka MH, Francja 2021, 25 min

Gdy ojciec Laure zostaje sparaliżowany po udarze, zabiera ona swoje córki, Norę i Melissę, i przeprowadza się do jego domu na północy Martyniki, aby pomóc mu w codziennym życiu. Z czasem w nastoletniej Norze odżywają straszne wspomnienia z dzieciństwa związane z dziadkiem, przed którym chce ochronić swoją młodszą siostrę.

Khadiga, reż. Morad Mostafa, Egipt, Francja 2021, 20 min

Khadiga jest młodą matką, która sama wychowuje malutką córeczkę. Morad Mustafa pokazuje niezwykle przejmujący i dramatyczny obraz kobiety, która podejmuje decyzję, aby uśmiercić swoje dziecko.

On The Surface / Na powierzchni, reż. Fan Sissoko, Islandia 2021, 4 min

Krótka animacja przedstawia młodą czarną kobietę, która idzie popływać w morzu u wybrzeży Islandii. Opowiada ona o swym doświadczeniu dorastania w obcym kraju oraz trudnej ciąży i depresji po urodzeniu dziecka.

Heaven Sounds Boring / Heaven Sounds Boring, reż. Patience Nitumwesiga, Uganda 2021, 22 min

Historia miłości i silnej więzi ojca z chorą, kilkuletnią córką Aceng, której leczenie nie przynosi skutków, a przyjmowane leki powodują, że czuje się coraz gorzej. To także opowieść o odchodzeniu i pogodzeniu się małej dziewczynki ze śmiercią.

I am afraid to forget your face / Obym nie zapomniał twej twarzy, reż. Sameh Alaa, Egipt, Francja, Belgia, Katar 2020, 15 min

Po ponad 80 dniach rozłąki z ukochaną, Adam postanawia włożyć hidżab i w przebraniu kobiety przedrzeć się przez miasto, aby po raz ostatni spotkać się i pożegnać ze swą miłością.

The Shack / Szopka, reż. Tebogo Chologi, RPA 2020, 7 min

Tebogo Chologi stworzył film, w którym rolę narratora pełni mała chatka, szopa, będąca dla wielu mieszkańców RPA jedynym schronieniem i domem. Narrator prowadzi nas do chaty ubogiego ochroniarza o imieniu Buti, który mimo pracy w szkole, zmuszony jest do korzystania z paczek żywnościowych, a brak prądu i telewizora uniemożliwia mu śledzenie sytuacji związanej z pandemią koronawirusa.

***

TĘSKNOTA

Petit Pays

9 czerwca (czwartek), godz. 19:30

Francja, Burundi 2020 (113 min)

Reżyseria Eric Barbier

Film Érica Barbiera oparty jest na książce „Petit pays” autorstwa Gaël Faye, który opisał w niej swoje dzieciństwo przypadające na czas ludobójstwa w Rwandzie oraz wojny domowej w Burundi. Gabriel, syn Francuza i Rwandyjki z plemienia Tutsi, wiedzie beztroskie dzieciństwo w dzielnicy dla cudzoziemców w Burundi. Kiedy w 1993 r. dochodzi do zabójstwa Melchiora Ndadaye, pierwszego demokratycznie wybranego prezydenta, zaczynają nasilać się walki pomiędzy ludźmi z Hutu i Tutsi. Wszystko to obserwujemy z perspektywy 10-latka, który ma to szczęście, że w środku tych tragicznych wydarzeń, jakie na zawsze odmieniły historię dwóch krajów afrykańskich, zostaje wysłany wraz z siostrą do dziadków do Francji. Tęsknota to niezwykle ważny, poruszający i świetnie zrealizowany film, ze znakomitą obsadą.